වසර දාහතරකට අධික කාලයක් පුරා මිලියන සංඛ්‍යාත ප්‍රේක්ෂක හදවත් තුළ නොමැකෙන සටහනක් තැබූ, වංශාධිපති ක්‍රෝලි පවුලේත්, ඔවුන්ගේ විශ්වාසවන්ත සේවක මණ්ඩලයේත් අසිරිමත් කතාන්දරය වන “ඩවුන්ටන් ඇබී” (Downton Abbey) හි අවසාන පරිච්ඡේදය ලෙස සැලකෙන “Downton Abbey: The Grand Finale” චිත්‍රපටය, සමස්ත කතා මාලාවේ උච්චතම අවස්ථාව සනිටුහන් කිරීමට පැමිණ තිබේ. 2010 වසරේදී රූපවාහිනී කතා මාලාවක් ලෙසින් ආරම්භ වී, පසුව අතිශය සාර්ථක චිත්‍රපට දෙකක් ඔස්සේ අපව అలరించූ මේ අසමසම නිර්මාණය, සිය අවසාන සමුගැනීම සඳහා සූදානම් වන විට, ප්‍රේක්ෂකයන් ලෙස අපට ඉතිරි කරන්නේ සතුට, කඳුළ, නොස්ටැල්ජියාව සහ කුතුහලය මුසු වූ සංකීර්ණ හැඟීම් සමුදායකි.
ජූලියන් ෆෙලෝස්ගේ (Julian Fellowes) විශිෂ්ට රචනයෙන් සහ සයිමන් කර්ටිස්ගේ (Simon Curtis) අධ්‍යක්ෂණයෙන් හැඩගැන්වෙන මෙම අවසාන චිත්‍රපටය, හුදෙක් කතාවක් අවසන් කිරීමක් පමණක් නොවේ. එය වෙනස් වන ලෝකයක් හමුවේ සම්ප්‍රදාය, පවුල, උරුමය සහ අනාගතය අතර දෝලනය වන ඩවුන්ටන් ඇබී නම් දැවැන්ත වතුයායේ ඉරණම තීරණය කරන, අතිශය භාවාත්මක මෙන්ම තීරණාත්මක ගමනක අවසානයයි.
කතාවේ පසුබිම සහ නව අභියෝගය
චිත්‍රපටයේ කතාව ආරම්භ වන්නේ 1930 දශකයේ එළිපත්ත මත සිටිමිනි. ලෝකය සීඝ්‍ර කාර්මික, සමාජීය සහ දේශපාලනික වෙනස්කම්වලට මුහුණ දෙමින් සිටින අතර, එහි දෝංකාරය ඩවුන්ටන් ඇබී හි ගල් පවුරු අතරින් ද ඇසෙන්නට පටන් ගෙන ඇත. ක්‍රෝලි පවුලේ නව පරම්පරාව, විශේෂයෙන්ම ලේඩි මේරි (Michelle Dockery), ටොම් බ්‍රැන්සන් (Allen Leech) සහ ලේඩි එඩිත් (Laura Carmichael), වතුයායේ කළමනාකරණ කටයුතුවල වැඩි වගකීමක් දරමින් සිටියි. පෙනෙන්නට සියල්ල සාමකාමීව සිදු වුවද, කුණාටුවක පෙර නිමිති අහස පුරා පැතිර යමින් පවතී.
චිත්‍රපටයේ මූලික ගැටුම දිගහැරෙන්නේ ලේඩි මේරි මූලික කරගෙනය. සෑම විටම මෙන්, ඩවුන්ටන් හි අනාගතය සුරක්ෂිත කිරීම සඳහා නිර්භීත, නවීන සහ තරමක් අවදානම් සහගත පියවරක් ගැනීමට ඇය පෙළඹෙයි. එහෙත්, ඇගේ මෙම උත්සාහය, ඇයව ප්‍රසිද්ධ අපකීර්තියක (public scandal) පැටලවීමට සමත් වේ. එකල සමාජයේ වංශාධිපති කාන්තාවකගේ කීර්ති නාමයට සිදුවන මෙවන් හානියක්, හුදෙක් පුද්ගලික ප්‍රශ්නයක් නොව, මුළු පවුලටම එල්ල වන මරු පහරකි. පුවත්පත්වල සිරස්තල ඇගේ නමින් පිරී යද්දී, සමාජයේ ඉහළ පැළැන්තිය ඔවුන් දෙස වපර ඇසින් බලන්නට පටන් ගනී.
මෙම අපකීර්තියත් සමඟම, ක්‍රෝලි පවුල දරුණු මූල්‍යමය අර්බුදයකට මුහුණ දෙයි. මේරිගේ අවදානම් ව්‍යාපෘතිය අසාර්ථක වීමෙන් වතුයායේ ආර්ථික ස්ථාවරත්වය බිඳ වැටෙන අතර, ඩවුන්ටන් ඇබී හි පැවැත්මම ප්‍රශ්නාර්ථයක් බවට පත්වේ. සියවස් ගණනාවක් පුරා ක්‍රෝලි පවුලේ නිවහන වූ, ඔවුන්ගේ උරුමයේ සංකේතය වූ ඩවුන්ටන් ඇබී විකුණා දැමීමේ හෝ අත්හැර දැමීමේ තර්ජනය ඔවුන් ඉදිරියේ පවුරක් සේ නැගී සිටියි.
පහළ මාලයේ (Downstairs) කැලඹීම
ඩවුන්ටන් ඇබී හි හදවත ලෙස සැලකෙන සේවක මණ්ඩලය නොමැතිව ක්‍රෝලි පවුලේ කතාව සම්පූර්ණ නොවේ. ඉහළ මාලයේ (upstairs) ඇති වන මෙම කුණාටුව, පහළ මාලයට දැනෙන්නේ ඊටත් වඩා දරුණු ලෙසය. බට්ලර් තෝමස් බැරෝ (Rob James-Collier) හට, බිඳ වැටෙමින් පවතින ලෝකයක් තුළ සේවක මණ්ඩලයේ චිත්ත ධෛර්යය සහ විනය පවත්වාගෙන යාමේ දැවැන්ත අභියෝගයට මුහුණ දීමට සිදුවේ. ඇනා (Joanne Froggatt) සහ බේට්ස් (Brendan Coyle) වැනි, ක්‍රෝලි පවුල තම පවුල සේ සලකන විශ්වාසවන්තම සේවකයන්, තම ස්වාමිවරුන්ගේ වේදනාව සියැසින් දකිමින් අසරණ වෙති. ඔවුන්ගේ රැකියාව පමණක් නොව, ඔවුන්ගේ නිවහන සහ ජීවනෝපාය ද අවදානමේ වැටී ඇත. කාර්සන් (Jim Carter) විශ්‍රාම ගොස් සිටියද, ඩවුන්ටන් හි අර්බුදය ඔහුට නිහඬව බලා සිටීමට ඉඩ නොදෙනු ඇත. ඔහුගේ අත්දැකීම් සහ නොසැලෙන පක්ෂපාතීත්වය, මෙම අඳුරු කාලයේදී නැවතත් අවශ්‍ය වනු ඇත.
පරම්පරා අතර ගැටුම සහ එකමුතුව
මෙම අර්බුදය හමුවේ, ක්‍රෝලි පවුලේ පරම්පරා දෙක අතර ඇති දෘෂ්ටිවාදී වෙනස්කම් තියුණු ලෙස ඉස්මතු වේ. රොබට් ක්‍රෝලි, අර්ල් ඔෆ් ග්‍රැන්තම් (Hugh Bonneville), සම්ප්‍රදායට සහ පවුලේ ගෞරවයට මුල් තැන දෙන අතර, මෙම ප්‍රසිද්ධ අපකීර්තිය සහ මූල්‍ය බිඳවැටීම ඔහුට දරාගත නොහැකි වේ. ඔහුගේ ප්‍රතිචාරය බොහෝ විට හැඟීම්බර සහ අතීතකාමී එකක් වනු ඇත. කෝරා, කවුන්ටස් ඔෆ් ග්‍රැන්තම් (Elizabeth McGovern) සිය ඇමරිකානු ප්‍රායෝගික බුද්ධියෙන් යුතුව, පවුල එකට තබා ගැනීමේ ශක්තිමත් කුළුණ ලෙස ක්‍රියා කරනු ඇත.
නමුත්, සැබෑ විසඳුම ඇත්තේ නව පරම්පරාව අතේය. චිත්‍රපටයේ සාරාංශයේ සඳහන් වන පරිදි, “The Crawleys must embrace change with the next generation leading Downton Abbey into the future.” (ක්‍රෝලි පවුල, ඩවුන්ටන් ඇබීව අනාගතය කරා ගෙන යන නව පරම්පරාව සමඟ වෙනස වැළඳගත යුතුය). මෙහිදී, මේරි, එඩිත් සහ ටොම් යන තිදෙනාගේ එකමුතුව තීරණාත්මක වනු ඇත. ලන්ඩනයේ ප්‍රකාශන ආයතනයක් පවත්වාගෙන යන එඩිත්, සිය මාධ්‍ය සම්බන්ධතා සහ නවීන ලෝකය පිළිබඳ අවබෝධය භාවිතා කරමින් අපකීර්තියට එරෙහිව සටන් කිරීමට පෙරමුණ ගනු ඇත. සමාජවාදී අදහස් දැරූ අයර්ලන්ත රියදුරෙකුගේ සිට ක්‍රෝලි පවුලේ සාමාජිකයෙකු බවට පත් වූ ටොම්, ඔහුගේ ප්‍රායෝගික දැක්ම සහ ව්‍යාපාරික ඥානයෙන් යුතුව ඩවුන්ටන් ගලවා ගැනීමට නව මංපෙත් සොයනු ඇත. මේරි, සිය ආඩම්බරය පසෙක ලා, තම සහෝදරියගේ සහ මස්සිනාගේ උදව් පිළිගෙන, නායකත්වය දීමට ඉගෙන ගත යුතුය.
වයලට් ක්‍රෝලි, ඩොවගර් කවුන්ටස් (Maggie Smith) ගේ අභාවය සිදු වුවද, ඇගේ තියුණු බුද්ධිය සහ නොමියෙන උදෘත පාඨ, පවුලේ අයට මඟ පෙන්වන පහන් තරුවක් සේ ක්‍රියා කරනු ඇත. “Grandmamma would have known what to do” (ආච්චි අම්මා දැනගෙන ඉඳීවි මොකද කරන්න ඕන කියලා) යන සිතුවිල්ල ඔවුන්ව නිතර හොල්මන් කරනු ඇත.
අවසාන සමුගැනීම
“The Grand Finale” යනු හුදෙක් අර්බුදයක් විසඳීම ගැන පමණක් නොවේ. එය සමුගැනීමකි. වසර ගණනාවක් තිස්සේ අප ආදරය කළ චරිතවලට ඔවුන්ගේ කතාවලට සතුටුදායක සහ අර්ථවත් නිමාවක් ලබා දීමකි. චිත්‍රපටය අවසානයේදී, ඩවුන්ටන් හි පැවැත්වෙන දැවැන්ත උත්සවයක්, සමහරවිට මංගල්‍යයක් හෝ සමුගැනීමේ සාදයක්, මෙම චරිතවල අනාගතය කුමක්දැයි අපට පෙන්වනු ඇත.
අපට සමහරවිට ඩේසි (Sophie McShera) සහ ඇන්ඩි (Michael C. Fox) ඔවුන්ගේම කුඩා ගොවිපළක් ආරම්භ කරනු දැකගත හැකි වනු ඇත. මෝල්ස්ලි (Kevin Doyle) සහ බැක්ස්ටර් (Raquel Cassidy) ඔවුන්ගේ ප්‍රේම කතාවේ නව පරිච්ඡේදයක් අරඹනු ඇත. ක්‍රෝලි පවුලේ මුණුපුරු මිනිපිරියන් වන ජෝර්ජ්, සිබී සහ මැරිගෝල්ඩ්, ඩවුන්ටන් හි අනාගත පරම්පරාව ලෙස වගකීම් භාර ගැනීමට සූදානම් වනු ඇත.
චිත්‍රපටයේ අවසාන දර්ශනය, ක්‍රෝලි පවුල ඩවුන්ටන් ඇබී දෙස බලා සිටින, භාවාත්මක දසුනක් වනු ඇතැයි අපට සිතිය හැක. ඔවුන් දැන් අතීතයට බැඳී සිටින වංශාධිපතියන් පිරිසක් නොව, වෙනස් වන ලෝකයකට සාර්ථකව මුහුණ දුන්, තම උරුමය රැකගත්, අනාගතය දෙස බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින පවුලකි.
“Downton Abbey: The Grand Finale” යනු සිනමාශාලාවෙන් පිටවන විට ඔබේ දෑසට කඳුළක් එක් කරන, නමුත් හදවතට උණුසුම් සතුටක් ගෙන දෙන නිර්මාණයක් වනු නොඅනුමානය. එය අපට මතක් කර දෙන්නේ, කාලය කෙතරම් වෙනස් වුවද, පවුලේ ශක්තිය, ආදරය සහ විශ්වාසය ඕනෑම අභියෝගයක් ජය ගැනීමට ප්‍රමාණවත් බවයි. ක්‍රෝලි පවුලට සහ ඩවුන්ටන් ඇබී වෙත අපගේ අවසාන ආචාරය පුද කිරීමට කාලයයි මේ.
